Sokrates Programı
Yüksek Öğrenim ağırlıklı ve bu alanda yoğunlaşmıştır Sokrates programı ve birlik ülkelerinin diğer ülkelerle iş birliği noktasında önemli bir yer tutmaktadır.
Avrupa Birliği Anlaşmasının 149. ve 150. maddelerinde dayanan program, üye ülkelerin eğitim seviyesini yaklaştırmak ve buluşturmak amacıyla Avrupa Birliği parlamentosu Avrupa Birliği Konseyi 24 Ocak 2000 tarihli 253/ 2000 sayılı kararı ile faaliyete geçirilmiştir.
Sokrates 1 1995-1999; 1995 99 döneminin özel amaçları programın temel kararın 3. maddesinde şu şekilde sıralanmıştır;
- Avrupa bilincini güçlendirmek üzere, üye ülkelerin kültürel özelliklerinde koruyarak eğitimde Avrupa boyutunu bütün düzeylerde geliştirmek.
- Avrupa Birliği dilleri hakkında bilgi niteliksel ve niceliksel gelişimini ve eğitimini kültürlerarası boyutunu destekleyerek, Avrupa Birliği halkları arasında anlayış ve dayanışma sağlamak
- Üye ülkelerde eğitimin her düzeydeki kuruluşlar arasındaki iş birliğini aralarındaki entelektüel ve öğretim potansiyellerini geliştirmek üzere desteklemek.
- Çalışmalardan Avrupa boyutunu desteklemek amacıyla öğretmen değişimini teşvik etmek ve niteliklerini geliştirmek
- Öğrenci hareketli yeni öğrencilerin çalışmalarının bir parçasını bir başka üye ülkede tanımlamalarında olanak sağlayarak teşvik etmek
- Her türlü okulun öğrencileri arasında iletişimi teşvik etmek.
- Eğitimde iş birliği için Avrupa alanının kolaylaştırmak üzere diplomaların, eğitim sürelerinin ve diğer özelliklerini teşvik etmek
- Avrupa koşullarında açık ve uzaktan eğitime teşvik etmek
- Eğitim sistemlerindeki bilgi değişim ile yardım etmek ve üye ülkelerdeki eğitim politikalarını yönlendirenler arasındaki deneyim değişimini desteklemek.
Bu amaçla oluşturulan program kapsamında yer alan eylemler, Yüksek Öğrenim (Erasmus), Okul Eğitimi ( Comenıus )ve yatay ölçütler altında yapılandırılmıştır.
Leonardo Da Vinci Programı
Avrupa Birliği’nde mesleki eğitimin desteklenerek aktif ve yeniliklere açık hale gelmesi amacı ile oluşturulan Leonardo Da Vinci programı, spesifik olarak 3 Merkezi gayet çerçevesinde toplanabilir. Mesleki bütünleşmenin kolaylaştırılması, eğitimin kalitesinin iyileştirilmesi ve Eğitime ulaşmayı sağlamak. Gençlerin mesleki bilgi ve becerilerini keşfetmek, genç nüfusun hareketli ve donanımlı olması bakımından önemlidir. Bu süreçte sürekli mesleki eğitimin kalitesinin artırılması, yaşam boyu beceri ve yeterlilikler iyileştirilmesi sağlanırken teknolojik yeniliklerin takibi de diğer taraftan sağlanmalıdır.
Amaç ve Hedefler;
1) Kişilerin, özellikle gençlerin, temel mesleki eğitim içinde tüm düzeylerde beceri ve yeterliliklerinin artırılması. Bu hedef, istihdamın artırılması ve mesleki entegrasyonun/yeniden entegrasyonun kolaylaştırılması amacıyla diğerleriyle birlikte iş bağlantılı mesleki eğitim ve çıraklık yoluyla gerçekleştirilebilir.
2) Özellikle teknolojik ve örgütsel değişimi güçlendirmek üzere uyum sağlayabilmeyi artırıp geliştirmeye yönelik sürekli mesleki eğitimde ve hayat boyu beceri ve yeterlilikler kazanmada kalitenin yükseltilmesi, bunlara erişimin iyileştirilmesi.
3) Rekabet edebilmeyi ve girişimciliği, yeni istihdam fırsatları açısından da, geliştirmek üzere mesleki eğitimin yenileşme sürecine katılımını destekleyip artırmak. Bu çerçevede, üniversiteler dâhil mesleki eğitim kurumları ile işletmeler (özellikle KOBİ’ler) arasında iş birliğinin artırılmasına özel önem verilecektir. İlk iki hedef kapsamında yenilikçi danışma ve rehberlik yaklaşımları özel önem taşır.
Yukarıda bahsedilen üç hedef uygulanırken;
İş gücü piyasasında engelliler dâhil en fazla dezavantajlı konumda bulunanların eğitim almasını kolaylaştıracak uygulamaların geliştirilmesi, eğitimde ayrımcılıkla mücadele etmek için kadın ve erkeklere eşit fırsatlar verilmesi konularındaki tekliflere özel önem verilmesi gerekir..
Leonardo da Vinci Programı ile sağlanacak imkânlardan bahsedecek olur isek kısaca şöyle diyebiliriz;
1)Programa katılan ülkelerde mesleki eğitim sistemlerinin ve uygulamalarının kalitesinin artırılması, yenilikler geliştirmek ve ulusal mesleki eğitim politikalarına katma değer sağlanması,
2)Modern teknolojiler alanında eğitim ve müteakip eğitimde; yüksekokullar, mesleki eğitim tesisleri ve işletmelerin daha fazla karşılıklı etkileşiminin sağlanması. Mesleki eğitim alanında dil yeterliliklerinin geliştirilmesi ve ortak terminolojinin oluşturulması.
3)Mali, sosyal veya fiziksel nedenlerle eğitimden yararlanamamış kişiler için temel mesleki eğitimi veya ileri düzeydeki eğitimlere erişimin kolaylaştırılması. Mesleki eğitimde bayanların fırsat eşitliğinin teşvik edilmesinin sağlanması.
Şeklinde bu program birlik ülkelerinde kolaylıklar sağlamaktadır. Gençlik programlarının bir diğeri olan Youth (Gençlik) Programıdır. Bu programa şimdi kısaca bir göz atalım.
GENÇLİK ( YOUTH ) PROGRAMI
Gençlik programı Sokrates ve Leonardo programları dışında kalan tüm gençleri kapsayan Avrupa Birliğinin örgün olmayan eğitim ve değişim programıdır. Sokrates programının örgün eğitimi, Leonardo programının da mesleki eğitimi kapsadığı düşünülürse Gençlik Programının hitap ettiği kesim 18–25 yaş arası gençleri kapsamaktadır. Gençlik Programının temel hareket noktası gençlik ve gönüllülüktür. Kâr amaçlı olmayan sivil toplum kuruluşları ya da dernekler, kamu yetkilileri ile gençlik ve yaygın eğitim alanlarında deneyim sahibi olanlar Gençlik Programına katılabilirler.
Programın Ana Hatları, Amacı ve Öncelikleri;
Gençlerin toplumla bütünleşmelerini kolaylaştırmak ve girişimcilik ruhunu teşvik etmek, gençlere bilgi, beceri ve yeterlilik kazanmalarında yardımcı olmak, dayanışma duygularını özgürce ifade etme olanağı tanımak; ırkçılığa ve yabancı düşmanlığına karşı verilen mücadeleye destek olmak, ortak Avrupa kültürü çeşitliliğinin ortak mirasımızın ve temel değerlerimizin daha iyi anlaşılmasını sağlamak, her türlü ayrımcılığı yok etmeye ve toplumun her düzeyinde eşitliği sağlamaya yardımcı olmak, yerel projelere bir Avrupa öğesi katmak amaçlanmaktadır. Avrupa Komisyonunun birincil derecede önem verdiği konulardan biri, olanakları kısıtlı dezavantajlı gençlere Gençlik Programı çerçevesinde geliştirilmiş olan hareketlilik ya da yaygın eğitim etkinliklerine erişim olanağı vermektir.
Belirtilen genel hedef ve önceliklere ilave olarak, Avrupa Komisyonu ve Ulusal Ajanslar her yıl belirli öncelikler belirlemektedir. Ayrıca, bireysel olarak program ülkeleri de yukarıda belirtilen önceliklere örneğin ülke ve etkinlik alanı içerisinde coğrafi dengeye tam olarak saygı göstermek suretiyle ulusal öncelikler belirleme haklarına sahiptirler.
Programın 5 ana eylemi 3 yardımcı eylemi vardır. Bütün eylemlerde eğiticiler, eğitmenler ve kurumlar arasında iş birlikleri kurmak, öğrenci ve eğitici değişimleri yapmak, kurumlar arası tematik iş birliği ağları oluşturmak, bilginin yayılmasına katkıda bulunmak amaçlanmıştır.