TANIMA diplomasinin aracıdır. Tanımama da kullanılabilir. Tanıma sadece devletlerin ya da hükümetlerin tanınması değildir. Bir uluslararası hukuk kişisi kendisinin dışında oluşan bir belgeyi, bir başka hukuk kişisini, bir iddiayı yasal kabul ettiğini beyan ederse ve bundan sonraki hukuksal işlerini o iddiaların, o hukuk kişisinin varlığı üzerine kuracağını söylerse tanımış olur.
Devlet olmanın kurucu unsurları: Toprak, egemenlik, insan topluluğudur yani tanıma devlet olmanın kurucu bir unsuru değildir. Tanıma kurucu bir işlem değildir. Açıklayıcı bir işlemdir. Tanınma ve tanıma devletlerarasında ikili yeni hukuksal bir düzen inşa eder. Tanıma devletin var olmasının zorunlu bir koşulu değildir.
Tanıma ile diplomatik ilişki kurulmaz. Ancak diplomatik ilişki kurduysa tanımak zorundadır.
Temelde uluslararası hukuk literatüründe tanınma deyince ana madde devletlerin tanınması koşuludur.
Devletler dört farklı şekilde tanınır.
- De jure (hukuki) tanıma
- De facto (fiili) tanıma
- Zımni ( örtülü) tanıma
- Açık tanıma
De jure ve de facto tanıma, ikisi de bir hukuki işlem sonucu kurulur. Kişide bir beyana dayanır. İkisi arasındaki temel fark eğer yeni kurulan otoritenin, bir devletin bağımsızlığı, siyasal egemenliği konusunda bir şüphe varsa devletler bu durumda de facto tanıma gerçekleştirir.
1921’de Büyük Britanya SSCB’yi önce de facto olarak tanımış ardından 1924’te de jure tanımaya dönmüştür.
De-facto tanıma geri alınabilir bir tanıma biçimidir. De-jure tanıma ise geri alınamaz. De- jure tanıma ancak devlet ortadan kalkarsa biter.
Zımni tanıma ve açık tanıma farklı kavramlardır.
Açıkça tanıma bir devletin resmi bir belgeyle bir başka devletin hukuki varlığını tanımasıdır. Zımni tanımada ise hukuksal açıdan tanımaya yönelik bir belge yoktur. Oysa de facto tanımada belge vardı ama süre kısıtlıydı.
Açık tanıma hem de jure hem de de facto tanımadır. Fakat zımni tanıma ve açık tanımayı ayrına temel ölçüt bir belgenin olmamasıdır.
Zımni tanıma: Bir devlet başka bir devleti açıkça var olarak tanımamaktadır. Ama başka yollardan o devletin diğer devletleri tanıdığını görürüz. Aynı çok taraflı bir antlaşma metnine imzalayan devletler birbirini tanımış olmazlar. Ancak iki taraflı bir antlaşmaya çekincesiz bir şekilde imza koyuluyorsa o devlet zımnen tanınmış olur. İki taraflı antlaşma içinde bir çekince koyarlarsa tanınmamış olur.
