ASEAN Nedir? ASEAN örgütü ekonomik, sosyal, kültürel ve diğer alanlarda işbirliği sağlamak amacıyla kurulmuştur. ASEAN örgütünün amacı bölgesel barış ve istikrarın sağlanmasıdır.
Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği (ASEAN) :Endonezya, Malezya, Filipinler, Vietnam, Kamboçya, Laos, Brunei, Tayland, Singapur, Mynmar, Doğu Timur.
1967’de Endonezya, Malezya, Filipinler, Singapur ve Tayland kuruyor. Güney Kore, Singapur, Tayvan ve Hong Kong ‘Asya Kaplanları’ olarak anılıyor. Ekonomileri çok hızlı gelişiyor ve liberal ekonomileri var. Neden ASEAN Kaplanları da olmasın deniliyor. Ancak ekonomileri o kadar iyi değil. Eğer ASEAN tek bir ülke olsa ekonomileri dünyanın 7.büyük ekonomisi olabilir. Ancak tek bir ekonomi bile değiller. Üye ülkelerin kendi aralarında çok büyük ekonomik farklılıkları var. Ayrıca çok fazla dini farklılık var.
Bu ülkeleri ASEAN’ da birleştiren unsurlar Çin ve Güney Çin Denizi’dir. Merkezi sekreterliği Jakarta (Endonezya) ‘da. Egemenlik sınırlaması yok, kararlar konsensüsle (uzlaşma) alınıyor. Bu yüzden karar alma mekanizması yavaştır.
ASEAN’la ilişki kurmak için kurulan platformlar:
ASEAN+3: Bölge ile ilişkilerini artırmak isteyen Kuzey Doğu Asya’nın 3 büyük ülkesi Çin, Güney Kore ve Japonya tarafından oluşturulmuş. Eğer bölgede bir ülke ile ilişki kurulmak istenirse ülkeyle değil ASEAN’la iletişime geçmek gerekiyor. ASEAN+3 1997’de kuruldu. Pas-Asya Grubu da deniliyor. Kuzey Doğu ve Güney Doğu Asya’yı birleştiriyor.
EAS (Doğu Asya Zirvesi): Avustralya, Yeni Zelanda, Rusya, Japonya, Güney Kore, Çin, ABD ve Hindistan tarafından oluşturulmuş. Asya-Pasifik’te bir sorun olursa bu zirvede konuşuluyor.
- ASEAN’da çok ciddi insan hakları ihlalleri yaşanıyor;
Tayland ve Kamboçya: Sınır sorunları yaşıyorlar. 1907’de Fransa aralarındaki sınırı çizmiş. Kamboçya sınırları içinde bir tapınak var ve Kmerler yaptığı için Kamboçya bu tapınak bizim diyor. Sınır su yollarına göre çizilmişti ve Tayland Fransa’ya sınırı çizme yetkisi vermişti. Çizilen sınırı kabul ediyor. Ancak daha sonra tapınağın Kamboçya sınırı içinde kaldığını fark edince Adalet Divanı Mahkemesine başvuruyor anlaşmanın iptal edilmesi için. Uluslar arası Adalet Divanı iptal etmiyor, çünkü Tayland yetkiyi kendisi Fransa’ya vermişti. 1953’te Fransa bölgeden çekiliyor ve Tayland tapınağı işgal ediyor. Daha sonra çekiliyor ancak UNESCO tapınağı tarih mirasına alınca tekrar almak istedi.