Kongre: ABD’nin yasama organıdır.
Temsilciler Meclisi 435 üyeden oluşur. Eyaletlerdeki nüfus yoğunluğuna göre dağılımı vardır.
Senato:50×2: 100 üyeden oluşur.
Kongre adı verilen mercii Senato ve Temsilciler Meclisi olmak üzere iki meclisli bir yapıya sahiptir. Toplam 535 üyeden oluşmaktadır. Anayasa’nın 1.maddesinin 1.bölümünde yasama yetkisinin bütünüyle Kongre’ye ait olduğu belirtilmektedir.
Temsilciler Meclisi üçte iki çoğunlukla herhangi bir üyenin ihracına karar verebilmektedir. Temsilciler Meclisi bu çerçevede nüfusa göre orantılı olarak 50 eyaletten farklı sayılarda ve toplam 2 yıllığına seçilen 435 üyeden oluşmaktadır.
Senato üyeleri 6 yıllığına seçilmekte ve iki yılda bir yapılan seçimlerde üçte biri yenilenmektedir. Her senatörün bir oy hakkı bulunmaktadır. Bu şekilde Senato’da her eyaletin büyüklüğü ne olursa olsun eşit biçimde temsil edilmesi sağlanmış olmaktadır ki bu aynı zamanda Anayasa’nın değiştirilmesi yasak olan tek maddesidir.
Sadece gelir doğuran ve tahsilatlarla ilgili yasa teklifleri önce Temsilciler Meclisi’ne sunulmaktadır. Buna karşılık antlaşmaların imzalanması, bakanların ve üst düzey bürokratların, büyükelçilerin atanması ile ilgili onay işlemleri Senaato tarafından yapılmaktadır. Bunların dışındaki yetkileri ise beraber kullanmaktadırlar.
Senato öte yandan başkanın görevini kötüye kullanması durumunda söz konusu olan ‘‘İMPEACHMENT” mekanizmasını kullanır. Kongre bir mahkeme gibi çalışır.
Amerikan Anayasası’na göre Başkan yardımcısı aynı zamanda Senato’nun da başkanı sayılmaktadır. Normal şartlarda oy kullanmayan Senato başkanının işlevi; Senato’da yapılan oylamalarda beraberlik durumu söz konusu olduğunda oyunu kullanarak bu kilitlenmenin aşılmasını sağlar. Senato onaylamazsa kabine kurulamıyor.
Kongre’de (her iki mecliste) üyeler arasında hem iş bölümü hem de işbirliği mevcuttur. Aynı zamanda Kongre üyesi olan komite üyeleri yasama sürecinde çok önemli bir statüye ve işleve sahiptir. Kongre’nin yasama ve denetim faaliyetleri komiteler aracılığıyla yürütülmektedir. Tüm yasa ve karar tasarıları onay, gözden geçirme ve değişiklik isteğiyle bu üst komitelerden birine göderilir. Sayıları değişebilmekteyse de Temsilciler Meclisi 19, Senato’da 16 daimi komiteden oluşur. Bu komiteler Senato ve Temsilciler Meclisi genel kurallarında görüşülecek tasarılar üzerinde özellikle hangi tasarıların genel kurullarda öncelik almasında yadsınmayacak yetkiye sahiptir.
Kongre genel yapısı itibariyle hiyerarşik bir görünüme sahip değildir. Yetki yukarıdan aşağıya doğru dağılmamış, bunun yerine iş bölümünü gerektirecek biçimde bölünmüştür.
Parlamentonun her iki kanadındaki kongre üyesinin de yasa yapma ve temsil konusunda eşit yetkiye ve sorumluluğa sahip olduğunu söyleyebiliriz. Bu anlamda birinin diğerine belirgin bir üstünlüğünden söz etmek zordur.
Kongre’de bir yasa Başkan tarafından veto edilse bile Kongre bu vetoyu partilerin yapısından, siyasal kültürün doğasından ve seçim sisteminden kaynaklanan nedenlerden dolayı Kongre üyelerinin bağımsız hareket edebilmesiyle aşabilmektedir. Bu açıdan Kongre, kamu politikaları konusunda söz söyleme yetkisine sahip görünmektedir.
KOMİTELERİN ÖNEMİ
Kongre’nin her iki kanadında da belli sayılarda daimi komiteler ve onların alt komiteleri bulunmaktadır. Yasama süreci üzerinde komite başkanları ayrıcalıklı bir konuma sahiptirler. Amerikan sisteminde alt hükümetler (subgovernments) olarak da ifade edilen komiteler, başkanlık sisteminin istikrarlı bir şekilde yürümesinde önemli bir rol oynamaktadır.
Kongre’ye sunulan yasa ve karar tasarıları incelenmek üzere direk ilgili daimi komiteye göderilmektedir. İlgili daimi komite de önüne gelen tasarı metnini kendine bağlı ilgili alt komiteye göndermektedir.
DENETİM İŞLEVİ
Kongre’nin en önemli denetim işlevi başkanın görevini kötüye kullanması durumunda ortaya çıkmaktadır. Impeachment” mekanizmasının ortaya çıkmasının Başkan, Temsilciler Meclisi tarafından suçlu bulunduğu takdirde Anayasa Mahkemesi (Supreme Court) Başkanı’nın başkanlığında toplanan Senato tarafından yargılanarak görevden el çektirilebilmektedir. Başkan veya Başkan yardımcısı yetkilerini aştığı veya suiistimal ettiği zaman, Kongre aynı bir mahkeme gibi, Temsilciler Meclisi; savcı, Senato ise yargıç ve jüri rolü oynayarak bu kurumsal denetim mekanizmasını harekete geçirebilmektedir.
KONGRE’NİN KARAR ALMA SÜRECİNDEKİ ETKİSİ
1.Senato’nun antlaşmaları onaylama yetkisi:
Senato’nun üçte ikilik çoğunluğu gerekiyor. Senato Başkan tarafından kendisine sunulan antlaşmayı onaylayabileceği gibi onaylamayabilir. Bazen Senato onaylama ve onaylamama gibi bir tutum yerine antlaşma üzerinde hiçbir işlem yapmayarak geri de gönderebilir. Diğer taraftan Kongre ile yürütme arasında antlaşmaların yorumlanması konusunda da farklılıklar olduğu görülmektedir. Örn: Yıldız Savaşları Projesine (Star Wars project) yönelik tartışmalar esnasında 1972 tarihi ABM ant. Yorumunda Kongre ile Beyaz Saray arasında farklılığın söz konusu olduğu dikkat çekmiştir.
2.Senato’nun atamaları onaylama yetkisi:
Üst düzey bürokratların atamaları yetkisini Başkan’a veren Anayasa bunların göreve başlayabilmelerini Senato’nun onayına bağlayarak yetkiyi Kongre ile Başkan’ın birlikte kullanmasını öngörmüştür.
3.Kongre’nin mali yetkisi:
Kongre’nin iznini gerektirdiği gibi bütçenin onaylanması ve harcamaların tahsisatı da Kongre’nin kabulünü gerektirmektedir. Bu çerçevede yapılacak ödemelere ilişkin bir yasa olmaksızın hazineden harcama yapılması Anayasa tarafından kesinlikle yasaklanmıştır. Ayrıca para basma ve değerini belirleme, vergi toplama, ithalat üzerindeki tarife miktarını belirleme, iç borçlanma ve dış borçlanma, dış borç verme gibi faaliyetler sadece ulusal ekonomiyi etkilemekle kalmıyor, aynı zamanda dış politikada önemli sonuçlar doğurmaktadır. Bütün federal harcamaların Kongre’nin onayının gerektirmesi yasamayı yürütme karşısında ister istemez önemsenmesi gereken bir kurum haline getirmiştir.
4.Kongre’nin savaş ilanı yetkisi:
Uygulamaya bakıldığında bu yetkinin büyük ölçüde formaliteden ibaret kaldığı dikkat çeker çünkü devlet başkanı ”Başkomutan” unvanı kullanarak da savaş ilan edebilir. 1973’te Kongre ile Başkan arasındaki tartışmaların belli bir noktaya ulaşması üzerine Senato ve Temsilciler Meclisi uzlaşmayı gerçekleştirmek amacıyla bir karar kabul etti. Başkan Nixon söz konusu ”Savaş kararı yetkisi” veto ettiyse de Kongre’nin her iki kanadı da büyük bir çoğunlukla vetoyu geri çevirdi.60 günden uzun sürerse Kongre’den ”savaş” kararı isteniyor.